Ilang months bago mabuntis ang aso?

Ang pagbubuntis ng aso ay isang mahalagang yugto sa kanilang buhay na nangangailangan ng tamang kaalaman at pag-aalaga upang matiyak ang kanilang kalusugan at ng kanilang magiging tuta. Upang maunawaan kung ilang buwan bago mabuntis ang aso, kinakailangang tuklasin ang kanilang reproductive cycle, mga palatandaan ng pagiging fertile, ang mismong pagbubuntis, at ang mga hakbang sa pag-aalaga bago at pagkatapos manganak.

Estrous Cycle o Reproductive Cycle ng Aso

Bago mabuntis ang aso, kailangang dumaan muna ito sa tinatawag na estrous cycle, na katumbas ng menstrual cycle sa tao. Ang cycle na ito ay binubuo ng apat na pangunahing yugto:

Proestrus
Ang yugtong ito ay tumatagal ng 7 hanggang 10 araw. Sa panahong ito, nagsisimula nang maghanda ang katawan ng aso para sa posibleng pagbubuntis. Karaniwang makikita sa yugtong ito ang pagdurugo mula sa ari (vaginal discharge) at pamamaga ng vulva. Bagama’t nagsisimula nang magbago ang hormonal levels, hindi pa handa ang aso para sa pagpapalahi o pagtatalik.

Estrus
Sa yugtong ito, ang aso ay nasa pinaka-fertile o mataba na panahon. Karaniwan itong tumatagal ng 5 hanggang 14 na araw. Sa panahong ito, handa nang magpakasta ang aso dahil naglalabas na ang katawan ng luteinizing hormone (LH), na nagpapasimula ng obulasyon o paglabas ng mga itlog mula sa obaryo.

Diestrus
Ito ay ang yugtong kasunod ng estrus at karaniwang tumatagal ng 60 hanggang 90 araw. Sa yugtong ito, kung ang aso ay napertilisa (nabuntis), magpapatuloy ang pagbubuntis sa loob ng halos siyam na linggo o 63 araw. Kung hindi naman nabuntis, babalik ang katawan ng aso sa normal na kondisyon.

Anestrus
Ito ang pahinga ng reproductive system ng aso, na karaniwang tumatagal ng 3 hanggang 5 buwan bago muling magsimula ang proestrus phase.

Gaano Katagal Bago Mabuntis ang Aso?

Ang isang babaeng aso ay maaaring mabuntis sa loob ng 2 hanggang 3 beses kada taon, depende sa lahi at kalusugan nito. Karaniwan, ang estrous cycle ay nagaganap tuwing 6 na buwan, bagama’t maaaring magkaiba ang dalas depende sa mga sumusunod:

Lahi ng Aso – Ang mas maliliit na lahi ay kadalasang may estrous cycle tuwing 4 hanggang 6 na buwan, habang ang malalaking lahi ay maaaring mag-estrus isang beses lamang sa isang taon.
Edad ng Aso – Karaniwan, ang isang aso ay nagkakaroon ng unang estrus o heat cycle sa edad na 6 hanggang 12 buwan, ngunit maaaring mas maaga o mas matagal ito depende sa laki at lahi.
Kalusugan ng Aso – Ang maayos na kalusugan ay nakakaapekto sa pagiging regular ng estrous cycle. Ang mga may sakit o malnourished na aso ay maaaring magkaroon ng hindi regular na pag-heat.

Mga Palatandaan na Fertile o Handang Mabuntis ang Aso

Kapag ang isang aso ay nasa estrus stage, makikita ang mga sumusunod na palatandaan na siya ay fertile at maaaring mabuntis.

Pagpapakita ng Interes sa Lalaking Aso – Ang babaeng aso ay nagiging mas palakaibigan at nagpapakita ng pagiging bukas sa paglapit ng mga lalaking aso.

Paglalabas ng Malinaw o Mamula-mulang Discharge – Ang vaginal discharge ay nagiging mas manipis at malinaw sa panahon ng estrus.

Pagtaas ng Pagkilos o Pagkabalisa – Ang babaeng aso ay maaaring maging mas aktibo at restless.

Pag-aangat ng Buntot – Kapag hinawakan sa likod, karaniwan nang inaangat ng aso ang kanyang buntot, na tanda ng pagiging handa sa pagtatalik.

Tagal ng Pagbubuntis ng Aso

Kapag nabuntis na ang aso, ang kanyang pagbubuntis ay tumatagal ng humigit-kumulang 63 araw o 9 na linggo. Gayunpaman, maaari itong magtagal ng 58 hanggang 68 araw, depende sa kondisyon ng aso at ng kanyang katawan. Sa panahong ito, mahalagang bigyang-pansin ang kanyang kalusugan at nutrisyon upang matiyak ang kaligtasan ng ina at mga tuta.

Mga Palatandaan ng Pagbubuntis sa Aso

Maaaring hindi agad mapansin ang pagbubuntis ng aso sa unang linggo, ngunit sa ikatlo o ika-apat na linggo, maaaring mapansin ang sumusunod na palatandaan:

Pagbabago sa Ugali – Maaaring maging mas malambing o mas matamlay ang aso.
Paglaki ng Tiyan – Sa ika-4 na linggo pataas, unti-unting lalaki ang kanyang tiyan.
Paglaki ng Utong – Magiging mas mapula at mas malaki ang utong ng aso bilang paghahanda sa pagpapasuso.
Pagduduwal at Pagsusuka – Tulad ng tao, maaaring makaranas ng morning sickness ang aso sa unang bahagi ng pagbubuntis.

Pag-aalaga sa Buntis na Aso

Upang matiyak ang kalusugan ng buntis na aso at ng kanyang magiging tuta, sundin ang mga sumusunod.

Tamang Nutrisyon – Bigyan ng pagkain na mataas sa protina, bitamina, at mineral. Maaaring magdagdag ng puppy food sa kanyang diet sa ikalawang kalahati ng pagbubuntis.

Regular na Pagsusuri sa Beterinaryo – Mahalaga ang pagpapakonsulta sa beterinaryo upang masubaybayan ang pagbubuntis.

Ehersisyo – Maglaan ng banayad na ehersisyo upang mapanatili ang kanyang kalusugan ngunit iwasan ang matitinding aktibidad.

Komportableng Lugar – Maghanda ng malinis at tahimik na lugar kung saan maaaring manganak ang aso.

Panganganak ng Aso

Kapag malapit nang manganak ang aso, mapapansin ang mga sumusunod na senyales:

Pagbaba ng Temperatura – Bababa ang kanyang temperatura sa humigit-kumulang 37°C (98.6°F) 24 oras bago manganak.
Pagkapansin-pansin ng Pagkabalisa – Maaaring maghukay o maghanap ng lugar upang manganak.
Paglabas ng Amniotic Fluid – Ito ay tanda na malapit nang lumabas ang mga tuta.

Konklusyon

Sa pangkalahatan, ang isang aso ay maaaring mabuntis sa loob ng 2 hanggang 3 beses kada taon, depende sa kanyang estrous cycle. Ang kanyang pagbubuntis ay tumatagal ng humigit-kumulang 63 araw o 9 na linggo. Mahalagang malaman ang mga palatandaan ng pagiging fertile, pagbubuntis, at ang wastong pag-aalaga upang matiyak ang kaligtasan ng ina at ng kanyang mga magiging tuta. Sa pamamagitan ng tamang kaalaman at pag-aalaga, magiging mas madali at ligtas ang proseso ng pagbubuntis at panganganak ng aso.