Ang pagkawala ng isang alagang hayop ay isang masakit at emosyonal na karanasan para sa sinumang pet owner. Isa sa mga pinakamahirap na yugto ay ang makitang unti-unting humihina at papalapit na sa kamatayan ang ating alaga. Para sa mga aso, may mga partikular na palatandaan na nagpapakita na ang kanilang buhay ay malapit nang matapos. Ang pagkilala sa mga senyales na ito ay mahalaga hindi lamang para sa emosyonal na paghahanda kundi upang masigurong mararamdaman ng ating alaga ang pagmamahal, aliw, at dignidad sa kanilang huling mga oras.
Pagbabago sa Gawi ng Pagkain at Pag-inom
Isa sa pinakaunang senyales na malapit nang pumanaw ang isang aso ay ang tuluyang pagkawala ng gana sa pagkain at pag-inom. Habang may ibang aso na nagiging mas mapili lamang sa pagkain, ang mga malapit nang mamatay ay kadalasang hindi na kumakain kahit pa ng paborito nilang pagkain. Ito ay kadalasang sanhi ng paghina ng katawan at mga organo, partikular na ang atay, bituka, at bato, na responsable sa pagtunaw ng pagkain at pagsala ng toxins. Kapag hindi na rin sila umiinom ng tubig, maaaring makaranas sila ng dehydration na lalong nagpapabilis sa paghina ng katawan.
Pagkapagod at Kawalan ng Enerhiya
Kapag ang isang aso ay malapit nang mamatay, mapapansin ang bigla o unti-unting pagkawala ng sigla. Ang dati’y masigla at aktibong alaga ay maaaring mas pipiliing matulog buong araw at iwasan ang anumang pisikal na aktibidad. Maaaring hindi na rin sila tumutugon kapag tinatawag, ni ayaw nang bumangon o maglakad. Sa mga huling yugto, halos hindi na sila makagalaw o nakahiga na lamang sa isang sulok. Ang kanilang katawan ay nagsisimula nang magsara — inuuna ng katawan ang pagpapanatili ng pangunahing organo, dahilan upang mawalan ng lakas ang mga kalamnan.
Pagbabago sa Paghinga
Ang isa pang karaniwang palatandaan ay ang pagbabago sa paraan ng kanilang paghinga. Ang paghinga ay maaaring maging mabagal, mababaw, o irregular. Sa ilang kaso, makakakita ng mahabang paghinga na sinusundan ng ilang segundong pagtigil, pagkatapos ay isang biglang malalim na hinga. Tinatawag ito sa medisina na agonal breathing, at ito ay indikasyon ng nalalapit na kamatayan. Maaaring magpakita rin ang aso ng paghingal kahit na hindi ito pagod o wala sa mainit na lugar, senyales ito na may problema na sa oxygen exchange sa katawan.
Pagbabago sa Temperatura ng Katawan
Ang mga aso na nasa mga huling yugto ng buhay ay kadalasang may pagbaba ng temperatura ng katawan. Ang kanilang mga paa, tenga, at ilong ay maaaring maramdaman mong malamig sa hipo. Dahil sa paghina ng sirkulasyon ng dugo at hindi na maayos na gumagana ang kanilang katawan, hindi na nila natatanggap ang sapat na init na galing sa dugo. Maaari ring makaranas ng labis na panginginig kahit hindi malamig ang kapaligiran. Ang patuloy na pagbaba ng body temperature ay isa sa pinakamatibay na indikasyon na malapit nang pumanaw ang isang aso.
Hindi Kontroladong Pag-ihi o Pagdumi
Dahil sa pagkawala ng kontrol sa katawan, maraming aso ang hindi na nakakontrol ng kanilang pagdumi o pag-ihi. Maaaring bigla na lamang silang dumumi o umihi habang nakahiga, kahit dati ay sanay sila sa tamang toilet habits. Minsan, ang kanilang dumi ay maaaring may kasamang dugo o sobrang itim na kulay, indikasyon ng internal bleeding. Ang ihi naman ay maaaring maging madilim o halos wala na, senyales na may problema na sa kidney function.
Pagiging Mapag-isa o Mas Malapit sa Tao
May mga aso na, kapag nararamdaman nilang malapit na ang kanilang wakas, ay nagiging sobrang tahimik at hinahanap ang isang sulok kung saan sila puwedeng mapag-isa. Ito ay natural sa ilang hayop, dahil nais nilang mamatay sa isang tahimik at pribadong lugar. Sa kabilang banda, may ibang aso naman na mas nagiging clingy o mas lalong naghahanap ng atensyon at yakap mula sa kanilang amo. Ang mga ganitong reaksyon ay depende sa personalidad ng aso at sa kanilang level ng attachment sa kanilang tagapag-alaga.
Mabagal o Wala Nang Tugon
Ang mga aso na malapit nang pumanaw ay maaaring hindi na tumugon sa pangalan nila, sa tunog ng pagkain, o kahit sa haplos ng kanilang amo. Makikita rin na halos hindi na nila maigalaw ang ulo o buntot bilang tugon. Ang mga mata nila ay maaaring bukas ngunit tila wala nang sigla o reaksyon. Maaaring magmistulang malalim na ang kanilang pag-iisip o para bang “wala na sila sa sarili.” Ito ay dahil sa paghina ng utak at central nervous system.
Pananakit o Pag-iyak
Hindi lahat ng aso ay umiiyak kapag may sakit, pero may ilan na nagpapakita ng senyales ng discomfort sa pamamagitan ng mahinang pag-ungol, pag-iyak, o pagbabago sa expression ng mukha. Maaaring magpakita sila ng pagngangalit ng ngipin, pagkibot ng kalamnan, o paninigas ng katawan. Ang ilan ay maaari ring ayaw magpahawak sa bahagi ng katawan na masakit, o maaaring umatras kapag sinusubukang kalongin.
Pagiging Hindi Na Nag-aayos ng Sarili
Sa mga huling yugto, hindi na rin nag-aayos ng sarili ang aso. Hindi na nila nililinis ang kanilang katawan gamit ang dila. Ang kanilang balahibo ay maaaring maging gusot, malagkit, o may bahid ng ihi at dumi. Ito ay senyales ng sobrang panghihina, at isa pang palatandaan ng nalalapit na pagtatapos.
Paghahanda at Pagtanggap
Ang pagkilala sa mga palatandaan na malapit nang mamatay ang iyong alagang aso ay mahalaga hindi lamang para sa medikal na kadahilanan, kundi para rin sa emosyonal na paghahanda. Maaaring ikonsulta sa beterinaryo ang mga napapansing senyales upang malaman kung ito ba ay maaari pang gamutin o kung ito ay bahagi na ng natural na paglalakbay ng hayop tungo sa kanyang huling yugto.
10 clinic para sa namamatay na aso sa Quezon city
Narito ang 10 veterinary clinic sa Quezon City na bukas 24 oras o tumatanggap ng emergency cases, na maaaring lapitan kung ang iyong alagang aso ay nasa kritikal na kondisyon:
| Pangalan ng Klinika | Address | Telepono |
|---|---|---|
| Blessed Veterinary Clinic | 281-C Roosevelt Ave., Brgy. San Antonio, Quezon City | (02) 921-9634 / 0917-417-9062 |
| Serbisyo Beterinaryo Animal Hospital | Lot 24 Blk 9 Commonwealth Ave., North Fairview, Quezon City | 0917-709-4124 / 0917-703-4116 |
| Vets in Practice – Quezon City | 220 C5 Katipunan Ave., Project 4, Blue Ridge, Quezon City | (02) 8962-1551 to 54 / 0917-891-1320 |
| Philippine Animal Medical Center (PAMC) | 168 RV Mansion Bldg., E. Rodriguez Jr. Ave., Bagumbayan, Quezon City | 0995-405-5146 |
| Pendragon Veterinary Clinic | G/F Amaremca Bldg., 107-A Kalayaan Ave., Diliman, Quezon City | (02) 8552-9868 / (02) 7000-7231 |
| Los Animales Veterinary Clinic | 119-A Roosevelt Ave., San Francisco del Monte, Quezon City | 0921-259-0366 / 0966-284-3852 |
| Cubao Animal Clinic | 81 A Luna St., Bagumbuhay, Project 4, Quezon City | 0949-591-9884 |
| Pet-a-holic Petshop PH | Unit 8 Fersal Olympia Bldg., 1022 E. Rodriguez Ave., Quezon City | 0977-374-9535 / 0908-407-6270 |
| The Furr Project Animal Hospital | Banawe Lifestyle Center, 86 Banawe St., Quezon City | (02) 8712-5838 / 0966-061-8730 |
| House of Pets Veterinary Clinic | Katipunan Ave., Quezon City | [Walang detalyeng contact number] |
Paalala: Ang ilang klinika ay may regular na oras ng operasyon ngunit tumatanggap ng emergency cases sa labas ng oras. Mahalagang tumawag muna bago pumunta upang masiguro na mayroong available na beterinaryo at upang maihanda nila ang kinakailangang kagamitan.
Paghahanda sa Emergency:
- Ihanda ang medical records ng iyong alaga kung mayroon.
- Tawagan ang klinika upang ipaalam ang iyong pagdating at ang kondisyon ng iyong alaga.
- Magdala ng sapat na pera para sa posibleng gastusin sa emergency treatment.
Sa mga ganitong sitwasyon, ang agarang aksyon ay napakahalaga. Kung pinaghihinalaan mong malubha ang kalagayan ng iyong aso, huwag mag-atubiling dalhin ito sa pinakamalapit na veterinary clinic. Ang maagang paggamot ay maaaring makaligtas sa buhay ng iyong alaga.
Conclusion
Ang pagbibigay ng komportableng kapaligiran, tahimik na lugar, at presensya ng kanyang minamahal na amo ay napakahalaga sa mga sandaling ito. Sa ilang kaso, pinipili ng ibang pet owners ang euthanasia upang maibsan ang matinding sakit ng alaga. Ito ay isang mahirap ngunit minsan ay makataong desisyon, na ginagawa alinsunod sa gabay ng isang propesyonal.
Ang pagkawala ng isang aso ay hindi kailanman madali, ngunit sa pamamagitan ng pagkilala sa mga senyales ng nalalapit na kamatayan, maibibigay natin ang nararapat na pagmamahal at pag-aaruga hanggang sa huli.
Iba pang mga babasahin
Gaano kadalas dapat hugasan ang kainan ng mga aso?
Home Remedy sa Panginginig ng Pusa
